Het boek “Mindfulness” met als ondertitel “In de maalstroom van je leven” van psychiater Edel Maex werd gepubliceerd in 2006. In die periode werkte ik als vijfentwintigjarige professional samen met drukkerij Lannoo in opdracht van mijn toenmalige werkgever. Ik weet nog hoe de commercieel directeur van Lannoo glimmend van trots mij een exemplaar gaf van het boek en zei dat het een pareltje was. Hij voegde eraan toe dat het boek in de hectiek van mijn leven met heel wat stress en werkdruk voor “ademruimte” zou zorgen. Jong en vol branie gaf ik hem vriendelijk mee dat ik het woord “stress” niet kende en het boek heeft jarenlang in mijn kast gelegen tot ik het tweedehands verkocht.
Intussen zijn we achttien jaar verder en om met beter met stress – jawel – te kunnen omgaan leende ik het boek “Het no-nonsense meditatieboek” van neuroloog Steven Laureys in de bibliotheek. Dat boek was een eye-opener: die meditatie kon misschien toch wel iets zijn. Bij de leessuggesties stond het boek van Edel Maex dat ik lang geleden geen blik waardig had gegund, maar dat nog een belletje deed rinkelen. Ik bestelde het via bol.com en las het in één ruk uit. Het is een perfect boek om op je veertigste te lezen … of vroeger ;-). In deze blog pennen we de essentie neer.
Wat is mindfulness?
Edel Maex startte met meditatie om te kunnen omgaan met de dagelijkse confrontatie met menselijk lijden die hij als psychiater ervoer. Geïnspireerd door het werk van Kabat-Zinn schreef hij een boek – boeken intussen – en ontwikkelde een training over mindfulness. Het boek is zowel bedoeld als inleiding in mindfulness, maar is tegelijk ook een praktijkboek dat je helpt om je eerste stappen te zetten op vlak van meditatie.
Één van de drijfveren om meditatie te doen, is stress. Stress is iets mentaal, maar de barometer – de stressdetector bij uitstek – is je lichaam. Stress komt hoofdzakelijk uit onze gevoelens, maar heeft effecten op ons lichaam. En daar komt mindfulness bij kijken: wij kiezen hoe we met stressfactoren omgaan en kunnen zo (onrechtstreeks) de effecten op ons lichaam proberen richting te geven.
Maar wat is mindfulness nu? Volgens Edel Maex is het “milde en open aandacht”. Onbevangen en open stilstaan bij gebeurtenissen of ze nu prettig zijn of onprettig. Zonder oordelen. Mildheid is hierin cruciaal. Ergens in het midden van het boek komt Edel Maex met een interessant drieluik om “mindful” te zijn, met name: 1. stoppen, 2. kijken en 3. handelen.
Stoppen slaat op het stilstaan bij het hier en nu en daar je volledige aandacht op te richten. Niet in sneltempo je eten binnenwerken, maar rustig en smaakvol genieten van je maaltijd. Tweede is het “kijken naar”. Er komen allerlei gevoelens boven in de momenten die je beleeft. Bekijk de gevoelens die bij je opkomen vanop een afstand, met mildheid: van “ik ben boos” evolueren we naar “ik observeer dat ik boos ben”. Een wereld van verschil. Derde is het handelen. In meditatie wordt niet gehandeld vanuit een reflex, impulsief, maar vanuit het stoppen en het kijken. Het voegt aandacht aan ons handelen toe.
Ademhaling
Één van de belangrijkste instrumenten binnen mindfulness is de ademhaling. Rustig je ademhaling observeren en je aandacht hierop vestigen. Je gedachten kunnen afdwalen, maar steeds breng je ze terug op je ademhaling. Observeer je gedachten, maar aanzie ze als gedachten, niet als waarheden die je ondergaat. Je bekijkt ze vanop afstand met een milde aandacht. Edel Maex onderscheidt drie stappen tijdens een meditatieoefening:
- Hoe gaat het met jou? Observeer op een milde manier zonder te oordelen.
- Hoe is je ademhaling? Richt je volledig op je ademhaling.
- Hoe is het nu met je lichaam? Breid je aandacht uit met wat je voelt in je lichaam, opnieuw zonder oordelen. Breng jezelf tot rust. Laat de sensaties een plaats krijgen.
In het boek komen nog heel wat andere topics aan bod, maar voor ons is de milde en open aandacht voor de dagelijkse gebeurtenissen in combinatie met het nemen van “adempauzes” de essentie. Hopelijk hebben we je interesse ervoor kunnen wekken!
Conclusie
Het boek van Edel Maex leest heel gemakkelijk: het is toegankelijk, leesbaar zowel in taal als in typografie, mooie illustraties, leuke citaten en teksten, enzovoort. Het gaat niet te diep of te theoretisch, maar inspireert en raakt je. Kortom: als je interesse hebt in mindfulness en je zoekt een goed boek, dan is dit een aanrader.
Meer lezen
- Bestel het boek op bol.com.
- Bezoek de website van Edel Maex op https://www.levenindemaalstroom.be.
