Wanneer je een hielspoor hebt (“fasciitis plantaris”), betekent dit dat je pijn ervaart onder de hiel bij staan, wandelen en lopen. Deze pijn wordt veroorzaakt door de brede pees die onderaan de voet zit en hiel en tenen verbindt .
Symptomen van een hielspoor
Kenmerkend is dus de pijn onderaan de voet ter hoogte van de hiel. Wanneer de pees niet belast wordt (bij liggen of zitten), is er doorgaans geen pijnervaring. In volgende gevallen wel:
- Bij belasting tijdens wandelen of lopen. Fietsen daarentegen is meestal geen probleem.
- Bij het opstaan ’s morgens kunnen de eerste stappen pijnlijk zijn.
- Wanneer je begint te sporten en de pees is nog niet “opgewarmd”.
- Wanneer je op de hiel (en dus de onderliggende pees of peesaanhechting) duwt, kun je eveneens pijn ervaren.
De pijn kan in het begin mild zijn, maar geleidelijk aan feller worden.
Hoe komt een hielspoor tot stand?
De medische term Fasciitis Plantaris betekent een ontsteking (-itis) van de aanhechting van het peesblad (Fascia Plantaris). Deze bevindt zich onder de voet op het hielbeen, in de volksmond ook wel hielspoor genoemd (zie foto). De pees zelf (de Fascia) loopt van aan de tenen tot de onderkant van het hielbeen in het verlengde van de Achillespees.
Tijdens het bewegen draagt de pees het volledige lichaamsgewicht en wordt ze uitgerokken. Hierdoor ontstaan microscheurtjes op de plaats waar de pees aan het hielbeen vastgehecht is. Normaal gezien kan het lichaam deze herstellen, maar wanneer dit niet lukt, kan het aanhechtingspunt gaan ontsteken en ontstaat een hielspoor.
Volgende factoren kunnen ervoor zorgen dat de scheurtjes niet herstellen gevolgd door een ontsteking:
- Overbelasting: te intensief sporten, zodat het lichaam geen tijd krijgt om de scheurtjes te herstellen.
- Overgewicht: hoe hoger het gewicht, hoe meer druk op de Fascia komt en hoe meer scheurtjes ontstaan.
- Weinig beweging: ook het omgekeerde geldt. Bij weinig beweging kan een pees stram, minder elastisch en dus gevoeliger worden voor scheurtjes.
- Anatomische problemen: platvoeten, holvoeten, korte achillespezen, enzovoort kunnen voor extra belasting van de pees zorgen.
- Frequent dragen van schoenen met hoge hakken.
Meestal komt een hielspoor voor bij mensen tussen veertig en zestig jaar. De pees verliest dan aan elasticiteit, wat sneller tot scheurtjes kan leiden bij een nog vrij actieve leeftijdsgroep.
Hoe behandelen?
A priori zal er meestal gekozen worden voor een passieve behandeling, waarbij rust de ontsteking moet genezen. Behandeling met ijs en eventueel pijnstillers kunnen genomen worden wanneer de pijn te fel is. Volledige rust wordt afgeraden om de pees niet stram te laten worden. Omgekeerd wordt stretchen aangeraden om de soepelheid te bevorderen. De dokter zal bijna nooit opteren voor een operatie.
Andere behandelingen:
- Aangepast schoeisel: bij vrouwen worden hoge hakken best vermeden. Schoenen met een stevige zool zijn te verkiezen. Bij blijvende problemen kan geopteerd worden voor orthopedische steunzolen als schokdemper of om voetafwijkingen te corrigeren.
- Inspuiting met cortisone, wat ontstekingsremmend werkt.
- Shockwave therapie: de geluidsgolven zorgen voor een betere doorbloeding van de pees die kan verkalkt zijn.
- Operatie: in een minderheid van de gevallen zal de aanhechting van de pees aan de hiel deels losgemaakt worden.