Wanneer je artrose hebt, betekent dat dat het kraakbeen in één of meerdere van je gewrichten niet meer van goede kwaliteit is. Artrose is een ouderdomsziekte: wanneer we ouder worden, vermindert de kwaliteit van ons kraakbeen. Of je er last van hebt, is genetisch bepaalt en door een aantal extra risicofactoren (vrouwen hebben er bijvoorbeeld 2x meer last van). Lees hier hoe artrose ontstaan, wat de risicofactoren zijn en hoe het kan behandeld worden.
Wat is kraakbeen?
Om artrose te begrijpen, moeten we eerst weten wat kraakbeen is. Kraakbeen is een bindweefsel, i.e. weefsel dat dat zeer elastisch is en dient als een soort stootkussen in de gewrichten. Gewrichten zijn plaatsen in het lichaam waar twee beenderen of botten samenkomen en fungeren als scharnieren. Kraakbeen zit aan de uiteinden van de samenkomende beenderen in om de schokken te absorberen. Op de foto zie je het kniegewricht waar het dijbeen en het scheenbeen samenkomen. Op beide benen zit op het uiteinde kraakbeen, wat ervoor zorgt dat ze zonder wrijving kunnen bewegen en dat de druk die de beweging op benen uitoefent, geabsorbeerd wordt. Andere gewrichten zijn de enkel, elleboog, pols, schouder, enzovoort.
Artrose: aantasting van het kraakbeen
Artrose ontwikkelt zich met ouder worden in verschillende fases:
- Eerst word je kraakbeen dunner, minder soepel en brokkelig (zie foto). Dit leidt tot pijn, stijfheid en moeite met bewegen.
- In een tweede fase is het kraakbeen op bepaalde plaatsen verdwenen. Dit betekent dat het stootkussen in je gewrichten weg is, wat pijnlijk kan zijn.
- Andere “onderdelen” van het gewricht worden ook aangetast, omdat het kraakbeen weg is: spieren, gewrichtsbanden en ligamenten kunnen verslappen.
- Op die manier kan finaal het hele gewricht aangetast zijn en worden normaal bewegen zeer moeilijk.
Risicofactoren
Hoe krijg je nu artrose? Er worden twee grote categorieën onderscheiden, met name:
- artrose door een (vroeger) probleem aan of een specifieke belasting van een gewricht (vb. blessure in sport of veel tillen op het werk)
- en ouderdomsartrose. Vanaf ongeveer 40 jaar kunnen mensen afvalstoffen geleidelijk aan moeilijker verwerken, waardoor er verzuring optreedt. Dit heeft een invloed op de kwaliteit van het kraakbeen.
Andere risicofactoren zijn overgewicht door de extra belasting van de “schokdempers” (het kraakbeen), erfelijke aanleg en geslacht. Vrouwen hebben twee maal meer kans dan mannen om artrose te ontwikkelen, vooral na de menopauze. Hoewel het nog niet 100% duidelijk is, wordt aangenomen dat de verminderde aanmaak van oestrogeen hiervan aan de basis ligt.
Hoe behandelen?
Artrose kan niet genezen worden, maar wel behandeld. De behandeling van artrose hangt af van de fase waarin de artrose zich bevindt. Hieronder wat dokters meestal aanraden:
- Gezonde levensstijl: gewicht heeft een invloed op je gewrichten. Hoe meer gewicht, hoe meer je schokdempers (= kraakbeen) belast worden en hoe sneller je kraakbeen zal achteruit gaan. Kilo’s verliezen heeft dus een positieve invloed.
- In beweging blijven: hiermee samenhangend is het aangeraden om in beweging te blijven zonder evenwel gewrichten zwaar te belasten. Geoefende gewrichten geven het gewricht stevigheid. Zonder beweging zal het gewricht sneller stijf worden.
- Er zijn voedingssupplementen op de markt die aangeven de kwaliteit van het kraakbeen te ondersteunen (zie bijvoorbeeld dit product met Hyaluronzuur en collageen). Dit is niet wetenschappelijk bewezen.
- Dokters gaan medicatie voorschrijven zoals pijnstillers en ontstekingsremmers. Dit bestrijdt de symptomen, maar lost het probleem van de artrose zelf niet op. Wat wel oplossend zou werken is medicatie die de verzuring van het lichaam probeert af te remmen;
- Dokters gaan ook hyaluronzuur inspuiten (Synolis is hier een goed voorbeeld van). Hyaluronzuur ‘smeert’ de gewrichten en helpt schokken op te vangen. Zo kan het het kraakbeen ondersteunen in het schokdempen.
- Ultiem – wanneer het gewricht teveel aangetast is – gaan de dokter via operatie een kunstgewricht of prothese plaatsen.
Leesvoer
- Artrose is een vorm van reuma.
- Info van gezondheidenwetenschap.be
- Artrose-behandeling.be biedt heel wat interessante informatie.